-
Quo vadis compliance? Czyli o (braku) zgodności na polskim rynku słów kilka.
Compliance (pol. zgodność) wywodzące się z łacińskiego complere wciąż nie doczekało się jednolitej definicji w ramach polskiego systemu prawnego. Posiłkujemy się tymi przedstawionymi w ramach rozwoju sektora finansowego. Mnie osobiście najbliżej do tej przedstawionej w 2005 r. przez Komitet Bazylejski, która definiuje to pojęcie jako: ryzyko sankcji prawnych bądź regulaminowych, materialnych strat finansowych lub utraty dobrej reputacji, na jakie narażona jest organizacja w wyniku niezastosowania się do ustaw, rozporządzeń, przepisów czy przyjętych przez siebie standardów i kodeksów postępowania mających zastosowanie w jej działalności. Definicja ta wskazuje także w sposób pośredni gradację ryzyka, jak i hierarchizację zadań funkcji compliance w ramach organizacji, zgodną z podejściem, które niejednokrotnie podkreślał KNF choćby w Komunikacie w sprawie roli znaczenia realizacji przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji funkcji zgodności z przepisami z dnia 20 sierpnia 2018 r., w którym zwraca uwagę na fakt, iż: „obserwuje się zjawisko, iż komórki…
-
Polish Foreign Corrupt Practices Act potrzebny od zaraz
„No i co uważasz? Moim zdaniem, według mnie kilka niedociągnięć jest.” To dialog z jednej z polskich komedii, ale i wielce prawdopodobna transkrypcja rozmowy pomiędzy członkami Grupy Roboczej ds. Przekupstwa w Międzynarodowych Transakcjach Handlowych (OECD Working Group on Bribery ), przeprowadzającej 4 fazę ewaluacji polskiego systemu prawnego. W dniu 15 grudnia 2022 r. OECD opublikowało raport podsumowujący kolejną ocenę skuteczności polskiego systemu w zwalczaniu zjawiska korupcji i łapownictwa transgranicznego. Lektura tego dokumentu nie napawa optymizmem. Raport bardzo celnie punktuje niedociągnięcia oraz ewidentne braki oraz luki w polskim systemie prawnym w szczególności w zakresie przeciwdziałania korupcji, odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a także ochrony sygnalistów. Przytoczony powyżej dialog to niestety śmiech przez łzy mając na uwadze fakt, iż rekomendacje przedstawione przez OECD w dużej mierze dotyczą tych samych obszarów, które zostały zasygnalizowane jako niekompletne lub niewłaściwe…
-
Brak świadomości społecznej a wymogi AML
Od kilku dni w mediach społecznościowych szerokim echem odbija się zdjęcie wpłatomatu jednego z polskich banków, na którego ekranie wyświetlony został komunikat o konieczności wskazania źródła pochodzenia gotówki wraz z wyrażeniem zgody na kontakt ze strony banku w celu dodatkowej weryfikacji. To ten moment kiedy regulacje, których funkcjonowanie i wymogi szeroko znane i opisywane w monografiach, publikacjach i portalach takich jak Linkedin, bezpośrednio dotykają “Kowalskiego”. Wówczas następuje weryfikacja stanu świadomości społeczeństwa, co do wymogów prawa nakładanych na m.in. instytucje zainteresowania publicznego, które w sposób pośredni wpływają na korzystanie z usług świadczonych przez te instytucje. Bank jako instytucja obowiązana na mocy UAML, zgodnie z dyspozycją art. 34 ust. 1 zobowiązany jest do stosowania środków bezpieczeństwa finansowego. W tym konkretnym wypadku zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 4 lit. a) zobowiązany jest do: “badania źródła pochodzenia wartości majątkowych będących w dyspozycji klienta –…
-
The business of business is no longer business
Juliusz Machulski przez wielu uznawany za jest za króla polskiej komedii, nie bez powodu, dorastają już kolejne pokolenia, które komunikują się wersami z filmów wyreżyserowanych przez syna Jana Machulskiego. W jednym z jego filmów pt. „Pieniądze to nie wszystko” wspólnik głównego bohatera wypowiada znamienne „poczytaj sobie jeden z drugim klasyka biznesu-Miltona Friedmana”. Wspomniany klasyk biznesu zasłynął tezą, wedle której „społeczna odpowiedzialność biznesu polega na zwiększaniu jego zysków”. Jakże odmienna jest to perspektywa od tej, którą obserwujemy za sprawą inicjatyw legislacyjnych Unii Europejskiej w zakresie dążenia do neutralności klimatycznej, a wraz z nią zrównoważonej działalności przedsiębiorstw. Zrównoważony rozwój Zanieczyszczenie środowiska, pogłębiające się różnice ekonomiczne, jak i społeczne, rozbieżności w zakresie rozwoju pomiędzy krajami rozwijającymi się a rozwiniętymi miały bezpośredni wpływ na wzrost znaczenia sustainable development (pol. zrównoważonego rozwoju). Zrównoważony rozwój to pojęcie, które zostało zdefiniowane na gruncie Rozporządzenia Parlamentu…
-
Ochrona interesu publicznego a rola funkcji zgodności.
Zgodnie z definicją słownikową poprzez zaufanie rozumie się przekonanie, że jakiejś osobie lub instytucji można ufać lub też przekonanie, że czyjeś słowa, informacje itp. są prawdziwe oraz przekonanie, że ktoś posiada jakieś umiejętności i potrafi je odpowiednio wykorzystać[1]. Zaufanie wobec jakiegoś obiektu jest to wiedza lub wiara, że jego działania, przyszły stan lub własności okażą się zgodne z naszym życzeniem. W związku z tym należy przyjąć, iż zaufanie można mieć, posiadać, żywić lub czuć do kogoś lub do czegoś. Tym “kimś” może być druga osoba, szersza grupa osób czy też jakaś organizacja, firma lub instytucja[2]. Niemniej jednak odnosząc się do definicji zaufania, nie sposób uwzględnić jego immanentnego przymiotu jakim jest ryzyko, które to w zależności od kontekstu, sytuacji i okoliczności faktycznych może być rozumiane jako potencjalne zagrożenie lub szansa. Ryzyko, jak i samo zaufanie zorientowane jest na zdarzenia przyszłe, związane z dozą niepewności.…
-
Hierarchizacja zgodności a sprzeczność interesów.
“Funkcja zgodności jest obowiązana przede wszystkim koncentrować się na tych aktywnościach, które wynikają z przepisów prawa.” Funkcja zgodności to nihil novi na polskim rynku. Świadczy o tym, zarówno właściwe ustawodawstwo, standardy i rekomendacje organów nadzoru, ale także liczba ogłoszeń o pracę właściwa dla obszaru zgodności, konferencji, szkoleń i wszelakiej maści wydarzeń, organizowanych na krajowym podwórku. Wraz z coraz większą “popularnością” tej roli, warto zastanowić się nad jej przyszłością, a przede wszystkim kierunkiem jej rozwoju, który chcąc nie chcąc staje się wypadkową działań podejmowanych przez pracowników tych jednostek. Pierwotna ciekawość i czerpanie z zagranicznych wzorców ustępuje miejsca krajowej interpretacji zadań i roli tej funkcji. Wreszcie compliance przestaje być domeną organizacji wchodzących w skład międzynarodowych grup kapitałowych i sektorów regulowanych, które nierzadko się przenikają, co prowadzić może do pewnego rodzaju sprzeczności (o ile nie konfliktu interesów), ale o tym za chwilę. Popuśćmy…
-
Członek zarządu, z doświadczeniem w identyfikowaniu ryzyka ML/TF, potrzebny od zaraz.
Czy tak będą wyglądać ogłoszenia na portalach rekrutacyjnych po 1 grudnia 2022 r.? Ten nieco „clickbaitowy” tytuł ma na celu zwrócenie uwagi na istotny, acz nieco pomijany aspekt zapewnienia zgodności, w szczególności z przepisami właściwymi dla przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, który dostrzegł europejski nadzór bankowy, a także podjął próbę jego zaadresowania. Intensyfikacja i systematyczne wzmocnienie wymogów w zakresie AML wymaga budowania kompetencji nie tylko wśród pracowników komórki ds. zgodności, ale także członków organu zarządzającego. Jak powinien wyglądać system przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu instytucji obowiązanej, w którym aktywną rolę odgrywa organ zarządzający? Z odpowiedzią spieszy EBA. W czerwcu bieżącego roku Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) opublikował dokument zatytułowany „Wytyczne w sprawie strategii i procedur zarządzania zgodnością z przepisami oraz roli i obowiązków pracownika ds. zgodności z przepisami AML/CFT”. Wytyczne mają zastosowanie od dnia 1 grudnia 2022r. Tak się składa,…
-
Nowelizacja ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych – The NeverEnding story
Wczoraj po raz kolejny serwisy informacyjne oraz portale branżowe zostały rozgrzane do czerwoności po informacji dotyczącej publikacji w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, założeń do projektu nowelizacji ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Po raz kolejny ponieważ jest to co najmniej trzecie, na przestrzeni ostatnich czterech lat, podejście naszego ustawodawcy do nowelizacji, tej istotnej ustawy z punktu widzenia, przeciwdziałania przestępstwom skarbowym oraz praniu pieniędzy. W 2018 r. żyliśmy projektem ustawy o jawności życia publicznego, która wprowadzała kontrowersyjne zapisy, zarówno o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, jak i te, które przewidywały przyznanie statusu sygnalisty osobom informującym o naruszeniach prawa, na mocy postanowienia prokuratora. Z ulgą przyjęto informację o odejściu od tego pomysłu i takiej architektury, zarówno ochrony sygnalistów, jak i dochodzenia odpowiedzialności osób prawnych. Niemniej problem nie zniknął, wciąż efektywność ustawy, obowiązującej w obecnym kształcie, pozostaje znikoma. Zerknijmy na statystyki: w 2017 r. do sądów wpłynęło 14…
-
Usługi finansowe dla uchodźców z Ukrainy a wytyczne EBA
Wojna, a w konsekwencji wywołana przez nią migracja ludności stanowi również wyzwanie dla sektora finansowego. W szczególności w zakresie udostępnienia możliwości korzystania z usług i produktów finansowych przez obywateli Ukrainy, przy zachowaniu zgodności z wymogami z zakresu identyfikacji oraz weryfikacji klientów przez instytucje finansowe jako podmioty obowiązane na gruncie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Problem ten po ponad dwóch miesiącach od rosyjskiej agresji na Ukrainę, dostrzegł Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA), który w opublikowanym w dniu 27 kwietnia br. stanowisku w sprawie integracji finansowej obywateli Ukrainy do unijnego systemu finansowego, wskazuje rekomendacje odnośnie sposobu postępowania instytucji finansowych w zakresie tzw. onboardingu klientów. EBA zaznacza, iż „respektowanie oraz przestrzeganie przez instytucje finansowe obowiązków w zakresie AML/CFT nie powinno prowadzić do wykluczenia finansowego”. Zauważa także, iż unijne ramy AML/CT są wystarczająco elastyczne, aby umożliwić instytucjom finansowym skuteczne wywiązywanie się z obowiązków przy jednoczesnym…
-
Dyrektywa CSR a obowiązki polskiego przedsiębiorcy
W dniu 23 lutego 2022 r. Komisja Europejska opublikowała projekt dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniającej dyrektywę (UE) 2019/1937, który stanowi kolejny element przejścia przez Unię na neutralną dla klimatu i zieloną gospodarkę, zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem. Dyrektywa będzie uzupełniała otoczenie regulacyjne UE, które aktualnie nie obejmuje ogólnounijnych, przejrzystych i przewidywalnych ram ułatwiających przedsiębiorstwom unijnym we wszystkich sektorach gospodarki ocenianie ryzyka i skutków dla zrównoważonego rozwoju i zarządzanie takim ryzykiem oraz takimi skutkami w odniesieniu do kwestii związanych z poszanowaniem podstawowych praw człowieka i w odniesieniu do zagrożeń środowiskowych, w tym również w ramach ich łańcuchów wartości. Komisja Europejska, stoi na stanowisku, iż dyrektywa: przyczyni się do udoskonalenia praktyk w zakresie ładu korporacyjnego, zapewniając możliwość lepszego integrowania procesów zarządzania ryzykiem związanym z prawami człowieka, ryzykiem dla środowiska oraz wpływem na prawa człowieka i na środowisko, a także procesów łagodzenia tego…
