-
Brak świadomości społecznej a wymogi AML
Od kilku dni w mediach społecznościowych szerokim echem odbija się zdjęcie wpłatomatu jednego z polskich banków, na którego ekranie wyświetlony został komunikat o konieczności wskazania źródła pochodzenia gotówki wraz z wyrażeniem zgody na kontakt ze strony banku w celu dodatkowej weryfikacji. To ten moment kiedy regulacje, których funkcjonowanie i wymogi szeroko znane i opisywane w monografiach, publikacjach i portalach takich jak Linkedin, bezpośrednio dotykają “Kowalskiego”. Wówczas następuje weryfikacja stanu świadomości społeczeństwa, co do wymogów prawa nakładanych na m.in. instytucje zainteresowania publicznego, które w sposób pośredni wpływają na korzystanie z usług świadczonych przez te instytucje. Bank jako instytucja obowiązana na mocy UAML, zgodnie z dyspozycją art. 34 ust. 1 zobowiązany jest do stosowania środków bezpieczeństwa finansowego. W tym konkretnym wypadku zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 4 lit. a) zobowiązany jest do: “badania źródła pochodzenia wartości majątkowych będących w dyspozycji klienta –…
-
Współpraca II i III Linii – od teorii do praktyki.
Przed kilkoma tygodniami podczas wirtualnego spotkania z członkami IIA Polska miałem przyjemność omówienia założeń dla współpracy na linii compliance – audyt wewnętrzny. Niniejszy tekst to kontynuacja rozważań w tym zakresie, a także nawiązanie do wytycznych IIA opisujących to zagadnienie. W ubiegłym roku w artykule “Compliance i audyt wewnętrzny. Audiatur et altera pars“, opublikowanym na tym portalu, postulowałem współpracę przedstawicieli II i III Linii w ramach organizacji: „nie sposób efektywnie i kompleksowo zarządzać ryzykiem, bez współpracy i współdziałania jednostek konstytuujących Model III Linii. Ich zadaniem jest nie tylko działanie na rzecz zysku przedsiębiorstwa lecz także działanie na rzecz sprawiedliwości.” W tym roku The Institute of Internal Auditors opublikował, wspomniane powyżej, Wytyczne dla współpracy pomiędzy audytem wewnętrznym a compliance w celu wzmocnienia systemu zarządzania opartego o zasady corporate governance( ang. Internal Audit and Compliance: Clarity and collaboration for stronger…
-
Członek zarządu, z doświadczeniem w identyfikowaniu ryzyka ML/TF, potrzebny od zaraz.
Czy tak będą wyglądać ogłoszenia na portalach rekrutacyjnych po 1 grudnia 2022 r.? Ten nieco „clickbaitowy” tytuł ma na celu zwrócenie uwagi na istotny, acz nieco pomijany aspekt zapewnienia zgodności, w szczególności z przepisami właściwymi dla przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, który dostrzegł europejski nadzór bankowy, a także podjął próbę jego zaadresowania. Intensyfikacja i systematyczne wzmocnienie wymogów w zakresie AML wymaga budowania kompetencji nie tylko wśród pracowników komórki ds. zgodności, ale także członków organu zarządzającego. Jak powinien wyglądać system przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu instytucji obowiązanej, w którym aktywną rolę odgrywa organ zarządzający? Z odpowiedzią spieszy EBA. W czerwcu bieżącego roku Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) opublikował dokument zatytułowany „Wytyczne w sprawie strategii i procedur zarządzania zgodnością z przepisami oraz roli i obowiązków pracownika ds. zgodności z przepisami AML/CFT”. Wytyczne mają zastosowanie od dnia 1 grudnia 2022r. Tak się składa,…
-
Nowelizacja ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych – The NeverEnding story
Wczoraj po raz kolejny serwisy informacyjne oraz portale branżowe zostały rozgrzane do czerwoności po informacji dotyczącej publikacji w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, założeń do projektu nowelizacji ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Po raz kolejny ponieważ jest to co najmniej trzecie, na przestrzeni ostatnich czterech lat, podejście naszego ustawodawcy do nowelizacji, tej istotnej ustawy z punktu widzenia, przeciwdziałania przestępstwom skarbowym oraz praniu pieniędzy. W 2018 r. żyliśmy projektem ustawy o jawności życia publicznego, która wprowadzała kontrowersyjne zapisy, zarówno o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, jak i te, które przewidywały przyznanie statusu sygnalisty osobom informującym o naruszeniach prawa, na mocy postanowienia prokuratora. Z ulgą przyjęto informację o odejściu od tego pomysłu i takiej architektury, zarówno ochrony sygnalistów, jak i dochodzenia odpowiedzialności osób prawnych. Niemniej problem nie zniknął, wciąż efektywność ustawy, obowiązującej w obecnym kształcie, pozostaje znikoma. Zerknijmy na statystyki: w 2017 r. do sądów wpłynęło 14…
-
Usługi finansowe dla uchodźców z Ukrainy a wytyczne EBA
Wojna, a w konsekwencji wywołana przez nią migracja ludności stanowi również wyzwanie dla sektora finansowego. W szczególności w zakresie udostępnienia możliwości korzystania z usług i produktów finansowych przez obywateli Ukrainy, przy zachowaniu zgodności z wymogami z zakresu identyfikacji oraz weryfikacji klientów przez instytucje finansowe jako podmioty obowiązane na gruncie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Problem ten po ponad dwóch miesiącach od rosyjskiej agresji na Ukrainę, dostrzegł Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA), który w opublikowanym w dniu 27 kwietnia br. stanowisku w sprawie integracji finansowej obywateli Ukrainy do unijnego systemu finansowego, wskazuje rekomendacje odnośnie sposobu postępowania instytucji finansowych w zakresie tzw. onboardingu klientów. EBA zaznacza, iż „respektowanie oraz przestrzeganie przez instytucje finansowe obowiązków w zakresie AML/CFT nie powinno prowadzić do wykluczenia finansowego”. Zauważa także, iż unijne ramy AML/CT są wystarczająco elastyczne, aby umożliwić instytucjom finansowym skuteczne wywiązywanie się z obowiązków przy jednoczesnym…
-
Projekt ustawy o ochronie sygnalistów – akt drugi
W dniu 12 kwietnia br. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano kolejna wersję projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, mającego na celu implementację do polskiego porządku prawnego dyrektywy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Projekt datowany jest na dzień 6 kwietnia 2022 r. W porównaniu do poprzedniej wersji, opublikowanej w październiku ubiegłego roku, która spotkała się z ogromnym zainteresowaniem społecznym, czemu dano wyraz w trakcie konsultacji publicznych, w trakcie których zgłoszono blisko tysiąc uwag, odnotowujemy kilka zmian strukturalnych i systemowych oraz szereg tych o charakterze redakcyjno-porządkowym. W omawianej wersji projektu ustawy rozbudowano definicję organu publicznego wskazując na naczelne i centralne organy administracji rządowej, organy państwowe z wyłączeniem RPO, organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego, regionalne izby obrachunkowe, Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Komendanta Głównego Straży Pożarnej oraz UKNF. Katalog podmiotowy Fundamentalną zmianą jest…
-
Polska ustawa sankcyjna
W dniu 30 marca br. do Sejmu RP przekazany został Projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, jako legislacyjna odpowiedź polskiego ustawodawcy na rosyjską agresję na Ukrainę. Projekt ten w sposób bezpośredni wpływać będzie na sposób prowadzenia działalności przez polskich przedsiębiorców. Omawiany projekt ustawy zakłada utworzenie tzw. polskiej listy sankcyjnej. Zgodnie z art. 2 Projektu wspomniana lista prowadzona przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, ma być publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Wpisu na ww. listę dokonywał będzie minister właściwy ds. wewnętrznych na podstawie wniosku organów uprawnionych, o których mowa w art. 3 ust. 3 projektu, w tym m.in.: Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Szefa ABW czy też Komisji Nadzoru Finansowego. Warto zauważyć, iż od decyzji o wpisie na listę nie przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. W związku…
-
Wpływ geopolityki na ryzyko braku zgodności
24 lutego 2022 r. to data, która w przyszłości uznawana będzie za graniczną z punktu widzenia historii Europy, w szczególności jej Środkowo – Wschodniej części. Wraz z inwazją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, upadł mit „końca historii”, który już od czasów Georga Wilhelma Friedricha Hegla, przez słynny już utwór autorstwa Francisa Fukuyamy pt. Koniec historii i ostatni człowiek (ang. The End of History and The Last man), aż po ostatnie tygodnie poprzedzające wojnę na Ukrainie, głosił przezwyciężenie historii dziejowej oraz ostateczne nastanie czasów pokoju. Pokoju oraz stabilizacji, wyrażonej zgodnie z przewidywaniami Fukuyamy w postaci liberalnej demokracji oraz jej komplementarnego elementu składowego – wolnego rynku. Parę dni temu, szukając opracowań, książek i publikacji, mogących w sposób bardziej kompleksowy przybliżyć motywy, intencje i sposób działania decydentów Federacji Rosyjskiej, którzy kategorycznie odrzucają obecny porządek świata włączając w to nie tylko strefy wpływów, przepływy towarów…
-
Polski przedsiębiorca a obowiązek należytej staranności
W ostatnim wpisie poruszono tematykę projektu unijnej dyrektywy due diligence, a także wezwania do zintensyfikowania prac nad jej przyjęciem przez instytucje unijne. Niniejszy, drugi wpis z serii, traktuje o obowiązkach w zakresie należytej staranności, ochrony praw człowieka oraz ochrony środowiska w łańcuchach dostaw jakie przewidują projektowane przepisy unijne, a także wpływu niemieckiej ustawy w zakresie należytej staranności na działalność polskich przedsiębiorców. Zadania instytucji obowiązanych Wymogi zaproponowane w przedmiotowym zakresie w ramach projektu dyrektywy, miałyby zostać skierowane, zarówno do sektora prywatnego, jak i publicznego. W rezolucji PE wskazano, iż sugerowanym rozwiązaniem, jest objęcie wymogami przyszłej dyrektywy, przedsiębiorstw podlegających prawu państwa członkowskiego UE lub tych mających swą siedzibę na terytorium UE. W przypadku, gdy przedsiębiorstwa te nie mają siedziby w UE i podlegają prawu państwa trzeciego, byłyby one nadal objęte zakresem stosowania projektowanych przepisów, w przypadku, w którym dostarczają towary lub świadczą…
-
Konwencja warszawska a odpowiedzialność polska.
W dniu 20 stycznia br. do publicznej wiadomości podano raport opracowany przez Konferencję Stron Konwencji Rady Europy o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa oraz o finansowaniu terroryzmu, która przyjęta została w Warszawie w dniu 16 maja 2005 r. Nieco zapomniana konwencja, określana mianem „warszawskiej” traktuje o sposobach przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a także zasadach współpracy pomiędzy jej sygnatariuszami w celu zapewnienia stabilnego i bezpiecznego obrotu. Jednym ze stałych elementów współpracy jest cykliczna organizacja tzw. Konferencji Stron, która wytycza główne ramy oraz kierunki działalności w zakresie respektowania postanowień Konwencji. W trakcie 9 sesji plenarnej, która odbyła się w Strasbourgu w 2017 r. uzgodniono wprowadzenie ewaluacji zgodności państw sygnatariuszy z postanowieniami Konwencji. Początkowo na okres 2 lat. Natomiast podczas 11 sesji plenarnej w 2019 r., podjęto decyzję o wydłużeniu okresu o kolejne 5 lat tj. do 2024 r. W następstwie tej decyzji, podczas 12…
