-
Dyrektywa UE w sprawie due diligence
Parlament Europejski wezwał Komisję Europejską do podjęcia działań zmierzających do uchwalenia dyrektywy w sprawie należytej staranności (due diligence) i odpowiedzialności przedsiębiorstw. W dniu 10 marca br. Parlament Europejski przyjął sprawozdanie z inicjatywy ustawodawczej (504 głosy za, 79 przeciw, 112 wstrzymujących się) zawierające zalecenia dla Komisji Europejskiej (KE) w sprawie należytej staranności (due diligence) i odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym projekt dyrektywy, konstytuujący ww. aspekty. W sprawozdaniu, Komisja Prawna Parlamentu Europejskiego (JURI), proponuje wprowadzenie obowiązku zachowania należytej staranności przez przedsiębiorstwa w celu: identyfikowania, zapobiegania, łagodzenia, rozliczania, rozwiązywania, naprawy, w odniesieniu do potencjalnych lub rzeczywistych przypadków łamania praw człowieka, środowiska i dobrych rządów w łańcuchach dostaw. Rezolucja jest wyrazem silnego poparcia Parlamentu Europejskiego dla inicjatywy KE w zakresie zrównoważonego ładu korporacyjnego i proponowanych nowych przepisów dotyczących obowiązkowych zasad należytej staranności w zakresie…
-
Unijny organ nadzoru AML nabiera kształtów
Dyrekcja Generalna ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych (FISMA) przedstawia zarys koncepcji unijnego organu nadzoru ds. AML. Utworzenie dedykowanego paneuropejskiego regulatora to jeden z postulatów planu Komisji Europejskiej opublikowanego w maju ubiegłego roku. W dniu 7 maja 2020 r., Komisja Europejska przedstawiła Komunikat w sprawie planu działania na rzecz kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Kilkunastostronicowy dokument przedstawiał ramowy plan Unii w zakresie wzmocnienia działań z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, oparty na VI filarach: Skuteczne stosowanie przepisów UE: Komisja będzie nadal ściśle monitorować wdrażanie unijnych przepisów przez państwa członkowskie, aby przepisy krajowe spełniały odpowiednie standardy. Jednolity zbiór przepisów: Komisja zaproponuje bardziej jednolity zbiór przepisów w pierwszym kwartale 2021 r., gdyż obecnie rozbieżne interpretacje mogą prowadzić zatem do luk w unijnym systemie, które…
-
Sygnalista w trzech aktach: Nauka na cudzych błędach
Wczoraj opublikowana została pierwsza część tryptyku pt. Sygnalista w trzech aktach. Praca u podstaw, w której omówione zostały najważniejsze wymogi nakładane przez dyrektywę, nie tylko na podmioty obowiązane, ale także krajowych prawodawców. Ponadto w artykule wskazano istotną rolę edukacji, mającej na celu budowę właściwej postawy społecznej w oparciu o fundament świadomości dotyczącej różnic między donosem, a zgłoszeniem nieprawidłowości. Zmianę percepcji i odbioru społecznego, osoby informującej o nieprawidłowościach. Drugi z serii tekstów, który dziś oddaję w Państwa ręce, ma za zadanie przedstawienie szerszej perspektywy, zajrzenia za kulisy implementacji i systemowych rozwiązań, zaproponowanych w wybranych państwach członkowskich UE. Na dzień powstawania tego tekstu (15 grudnia br.), jedynie 10 państw członkowskich Unii posiada zdefiniowaną ochronę prawną dedykowaną osobom zgłaszającym przypadki naruszenia prawa. Mowa tutaj o Chorwacji, Francji, Holandii, Irlandii, Litwie, Malcie, Słowacji, Szwecji, Węgrzech i Włoszech. Niemniej jednak posiadanie rozwiązań z danego…
-
Ochrona sygnalistów – europejska perspektywa
Dyrektywa dot. ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii wyznacza termin transpozycji jej postanowień do systemów prawnych państw członkowskich Unii Europejskiej, na dzień 17 grudnia 2021 r. Regulacja ta ma za zadanie standaryzację oraz systemową harmonizację statusu i ochrony osób zgłaszających nieprawidłowości vel sygnalistów (ang. whistleblowers), jak i całego procesu zgłaszania naruszeń i informowania o nieprawidłowościach, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Efektywna transpozycja wymogów wskazanych w dyrektywie do systemów prawnych państw członkowskich to długotrwały i żmudny proces. Ustanowienie ram prawnych, które w sposób dostateczny zapewniać będą jednocześnie mechanizmy pozwalające na weryfikację dokonanego zgłoszenia pod kątem jego rzetelności i prawidłowości, a także skuteczną ochronę sygnalisty w trakcie przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, jak i po jego zakończeniu, stanowi nie lada wyzwanie dla europejskich prawodawców. Perspektywa europejska Na dzień powstawania tego tekstu (19 października br.) jedynie 10 państw członkowskich…
-
World Whistleblowers Day – portret sygnalisty
Istotnym w procesie zrozumienia istoty i roli funkcji compliance wewnątrz organizacji, jest przywołanie systemu zgłaszania nieprawidłowości wraz z kluczowym jego aspektem – instytucją sygnalisty (ang. whistleblower). Otóż, każda organizacja, która chce dążyć do możliwie jak najbardziej efektywnej minimalizacji ryzyka, w ramach systemu zarządzania ryzykiem braku zgodności, musi (nie może, musi) wyposażyć pracowników/kontrahentów/klientów w narzędzia umożliwiające zgłoszenie nieprawidłowości wewnątrz organizacji, również z zachowaniem pełnej anonimowości. Przy jednoczesnym wdrożeniu polityki: „zero tolerancji dla tzw. działań odwetowych”, tj. zmierzających do: ustalenia tożsamości sygnalisty (w przypadku zgłoszenia anonimowego) wywarcia wpływu na osobę dokonującą zgłoszenia przez osobę bezpośrednio zaangażowaną, w celu jego zmiany/wycofania. Instytucja sygnalisty, czyli osoby dokonującej zgłoszenia nieprawidłowości czy też nadużyć wewnątrz organizacji, nie doczekała się jak dotąd systemowej i homogenicznej definicji. Samo pojęcie “whistleblower” swoje korzenie znajduje jeszcze w XIX…
-
Sygnaliści w służbach mundurowych
IAAC: Czy w służbach mundurowych istnieje możliwość zgłoszenia nieprawidłowości/naruszeń prawa/regulaminów? Czy są do tego dedykowane kanały? Wojciech Kawa (Ekspert ds. Bezpieczeństwa i Strategii, Młodszy inspektor Policji w stanie spoczynku): Z uwagi na moje doświadczenie zawodowe, mogę udzielić odpowiedzi wyłącznie z perspektywy Policji. W Policji nie ma osobnych kanałów zgłoszeń nieprawidłowości, nie licząc BSW (przyp. Biuro Spraw Wewnętrznych). W Policji nie ma jednego dedykowanego kanału zgłoszeń nieprawidłowości. Policjant korzysta z ogólnych kanałów zgłoszeń. postępowanie skargowe / listowne, osobiste, fax, ePUAP, poczta elektroniczna Skargi w imieniu innych osób można składać wyłącznie za ich wiedzą i zgodą. Brak zgody powoduje, że taką skargę pozostawia się w aktach bez udzielenia odpowiedzi występującemu. Zgodnie z § 8 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków, skargi i wnioski niezawierające imienia i nazwiska oraz adresu osoby wnoszącej…
-
Standaryzacja compliance a compliance jako standard
Istnieje wiele definicji pojęcia standardu. Począwszy od klasyfikowania standardu jako najlepszego sposobu wykonywania pracy, przez realizację zadań zgodnie z ustalonym wzorcem, aż po normę wypracowaną dla poszczególnych sekcji czy też działów, a nawet całej gospodarki, powstałej na podstawie wieloletnich obserwacji. Jednakże cechą wspólną standardu, jak również podążającej za nim standaryzacji działań jest ustanowienie pewnego określonego wzorca, punktu odniesienia, do którego dążyć będą jednostki właściwe dla obszaru, w którym dany standard obowiązuje. Compliance jako dziedzina o stosunkowo niedługiej historii, wciąż jest w trakcie formowania i kształtowania zarówno modelowego standardu jak również swojej roli wewnątrz organizacji. Niewątpliwie do tej pory pokonało długą drogę, nierozerwalnie związaną również ze zmianą pojmowania roli compliance w organizacji przez osoby ją tworzące, polegającą na transformacji tej funkcji, początkowo stanowiącej wymóg i obowiązek nakładany przez regulatora (np. sektor finansowy) określonym podmiotom, aż po jednostkę, której nadrzędnym zadaniem jest…
-
Implementacja V dyrektywy AML. Czas na rozporządzenie?
W Biuletynie Informacji Publicznej Rady Ministrów, a dokładnie rzecz biorąc w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, ukazały się założenia do projektu nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw 1) https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-rady-ministrow/prace-legislacyjne-rm-i/prace-legislacyjne-rady/wykaz-prac-legislacyjny/r689432627299,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-przeciwdzialaniu-praniu-pieniedzy-oraz-finanso.html . Nadrzędnym celem zmiany dotychczasowej ustawy jest implementacja do polskiego systemu prawnego wymogów z zakresu tzw. dyrektywy AML V, a więc Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE 2) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32018L0843 . Założenia dyrektywy W dniu 13 lipca 2018 r. zaczęła obowiązywać ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, która implementowała do polskiego porządku prawnego wymogi nałożone na państwa członkowskie Unii Europejskiej na mocy tzw. dyrektywy AML…
-
Szwajcarska lekcja Compliance
Szwajcaria nie jest członkiem Unii Europejskiej ani Europejskiego Obszaru Gospodarczego, posiada jednak bilateralne umowny konstytuujące i definiujące jej współpracę, a także relacje z wspomnianymi organizacjami międzynarodowymi. Z uwagi na wspomniane powyżej umowy, Helweci (łac. Helvetia) posiadają uprawnienia do partycypacji w wybranych inicjatywach, a także założeniach właściwych dla państw członkowskich, jak choćby układ z Schengen czy też partycypacja do budżetu Unii Europejskiej. Federacja Szwajcarska bez wątpienia jest jednym z strategicznych i najbardziej znaczących partnerów Wspólnoty Europejskiej. Historię współpracy pomiędzy Wspólnotą Europejską a Szwajcarią de facto definiują cztery poniższe umowy: (Kolejność chronologiczna) Umowa o wolnym handlu z 1972 roku Umowa ubezpieczenia z 1989 roku Umowy dwustronne z 1999 roku Umowy dwustronne II z 2004 roku. Jednakże co warte podkreślenia i kluczowe z punktu widzenia dalszych rozważań, żadna z powyższych umów jak również żadne z dwustronnych zobowiązań pomiędzy wspomnianymi podmiotami nie zobowiązuje…
-
Strategia Cyfrowa UE vs Compliance
Jesteśmy świadkami technologicznej rewolucji. Technologia jest obecna na każdym kroku naszego życia. Począwszy od najprostszych czynności po najbardziej skomplikowane transakcje. Cyfryzacja, innowacje, robotyzacja, automatyzacja, sztuczna inteligencja – wszystkie te pojęcia były przedmiotem zainteresowania ekspertów z zakresu nowych technologii od lat. W kręgach specjalistycznych odmienione zostały przez wszystkie przypadki. Również Unia Europejska dostrzegła tę epokową zmianę. W dniu 19 lutego 2020 r., UE niejako wychodząc na przeciw (próbując dotrzymać kroku) rozwiązaniom implementowanym w sektorze prywatnym, zaprezentowała Nową Strategię Cyfrową Unii Europejskiej (dalej: „Strategia”). Strategia w skład, której wchodzą: Europejska Strategia Danych (ang. European Strategy for data) 1) https://ec.europa.eu/info/files/communication-european-strategy-data_pl Biała Księga w sprawie sztucznej inteligencji (ang. White Paper on Artificial Intelligence: a European approach to excellence and trust) 2) https://ec.europa.eu/info/files/white-paper-artificial-intelligence-european-approach-excellence-and-trust_pl ma stanowić próbę systemowej normalizacji i standaryzacji, nierozerwalnie związanej z utworzeniem stosownych ram prawnych,…
