John Berrigan zarządzający FISMA, a więc Generalną Dyrekcją ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych Komisji Europejskiej, odpowiedzialny za politykę UE w dziedzinie bankowości i finansów, poinformował, iż po VI dyrektywach z zakresu przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, nadszedł czas na rozporządzenie.
W ciągu kilku najbliższych tygodni, Komisja ma zaprezentować szczegóły wdrażanych zmian w ramach Planu działania na rzecz kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
Jest to kolejna informacja docierająca do rynku finansowego na przestrzeni ostatnich tygodni, która wskazuje kierunek w jakim zmierzać będzie nowe unijne rozdanie w zakresie zwalczania nadużyć w tym obszarze. Nie dalej niż na początku miesiąca poinformowano, iż Komisja zamierza przenieść punkt ciężkości nadzoru AML z obecnej perspektywy krajowej, na paneuropejską.
Komisja zauważa, iż fragmentacja regulacyjna,jak i nadzorcza, spowodowana rozdrobnieniem nadzoru na poszczególne państwa członkowskie, zdaje się być nieprzystającą do wyzwań związanych ze wzrostem działalności transgranicznej i nieustannie postępującej ewolucji działalności przestępczej w zakresie money laundering.
Mając to na uwadze, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, powołany ma zostać organ nadzorczy na poziomie UE, posiadający bezpośrednie uprawnienia nadzorcze nad najbardziej ryzykownymi instytucjami o charakterze transgranicznym. W szczególnych przypadkach, unijny organ nadzoru, ma zostać uprawniony do przejmowania nadzoru od krajowych regulatorów.
Ustanowienie organu nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy ma zostać zrealizowane w oparciu o tzw. jednolity mechanizmu nadzorczy. Komisja stoi na stanowisku, iż model ów gwarantuje najbardziej skuteczną metodę nadzorczą.
Mając na uwadze powyższe, Komisja skłania się ku przyznaniu nowemu organowi, uprawnień zbliżonych do tych, w które wyposażony został Europejski Bank Centralny w ramach jednolitego mechanizmu nadzorczego. Obowiązki nowego unijnego organu nadzorczego ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy będą obejmować prawo do:
- przeprowadzania ogólnych inspekcji, w tym żądania informacji,
- badania dokumentacji oraz prowadzenia nadzoru na miejscu i poza nim,
- bezpośredniego nakładania środków nadzorczych i sankcji administracyjnych na nadzorowane instytucje.
- nadzorowania krajowych organów nadzorczych ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i wydawania im wiążących poleceń
To do list Komisji Europejskiej
Przypomnijmy, iż działania podejmowane przez Komisję w Planu działania na rzecz kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
Kilkunastostronicowy dokument przedstawiał ramowy plan Unii w zakresie wzmocnienia działań z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, oparty na VI filarach:
- Skuteczne stosowanie przepisów UE: Komisja będzie nadal ściśle monitorować wdrażanie unijnych przepisów przez państwa członkowskie, aby przepisy krajowe spełniały odpowiednie standardy.
- Jednolity zbiór przepisów: Komisja zaproponuje bardziej jednolity zbiór przepisów w pierwszym kwartale 2021 r., gdyż obecnie rozbieżne interpretacje mogą prowadzić zatem do luk w unijnym systemie, które mogą być wykorzystywane przez przestępców.
- Nadzór na szczeblu UE: Komisja przedstawi wniosek w sprawie utworzenia unijnego organu nadzoru. Według obecnych zasad za nadzór nad stosowaniem przepisów UE w tej dziedzinie odpowiedzialne są poszczególne państwa członkowskie.
- Mechanizm koordynacji i wsparcia jednostek analityki finansowej państw członkowskich: W pierwszym kwartale 2021 r. Komisja przedstawi wniosek w sprawie ustanowienia wspólnego dla całej UE, mechanizmu, który ma pomóc w koordynacji i wspieraniu pracy jednostek analityki finansowej.
- Egzekwowanie przepisów prawa karnego UE i wymiana informacji: Komisja przygotuje wytyczne w sprawie roli partnerstw publiczno-prywatnych w tym zakresie w celu wyjaśnienia, jak może przebiegać współpraca w zakresie wymiany danych, oraz w celu zwiększenia takiej wymiany.
- Pozycja UE na arenie międzynarodowej: UE będzie musiała skorygować swoje podejście do państw trzecich, których ramy prawne służące przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu wykazują braki stwarzające zagrożenie dla jednolitego rynku.
Wcielenie planu w życie
Pandemia koronawirusa znacząco wpłynęła na bieżącą pracę unijnych instytucji, niemniej jednak kwestia wzmocnienia unijnej polityki w zakresie AML wciąż pozostaje wiodącym przedmiotem zainteresowania urzędników w Brukseli. Wedle agendy posiedzeń Rady Unii Europejskiej, opublikowanej na jej oficjalnej stronie, ministrowie gospodarki i finansów państw członkowskich UE w dniu 4 listopada 2020 r. przyjęli konkluzje Rady o planie działania Komisji na rzecz zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z 7 maja 2020 r. będący następstwem konkluzji Rady z grudnia 2019 r., w których wskazano strategiczne priorytety co do reformy w tym obszarze. Pierwszą dyskusję w sprawie planu ministrowie przeprowadzili podczas wideokonferencji 19 maja 2020 r.
Postęp prac nad realizacją Planu Komisji Europejskiej, opisano na łamach bloga, m.in.w następujących tekstach:
UE wciela w życie plan w zakresie AML/CFT
Unijna harmonizacja AML/CFT nabiera kształtów
Unijny organ nadzoru AML
#itsallaboutcompliance